Τα δημοτικά τραγούδια

Τα δημοτικά τραγούδια είναι δημιούργημα των κλειστών αγροτικών κοινωνιών και εκφράζουν τα βιώματα, τις ιδέες και τα συναισθήματα του λαού. Η αρχή τους δεν μπορεί να εντοπιστεί με βεβαιότητα, αλλά ήδη τον 9ο και το 10ο αιώνα ήταν σε εξέλιξη τα ακριτικά τραγούδια. Υπάρχουν πολλές ενδείξεις ότι κάποιες κατηγορίες δημοτικών τραγουδιών, όπως του γάμου, τα παιδικά, τα μοιρολόγια, οι παραλογές κ.ά., προέρχονται από την αρχαιότητα.

Τα δημοτικά τραγούδια εκφράζουν συλλογικά βιώματα,

γι’ αυτό ο υποκειμενικός παράγοντας υποχωρεί και ο δημιουργός παραμένει ανώνυμος. Τα δημοτικά τραγούδια συνδυάζουν ποίηση, μουσική και χορό. Όταν ένα τραγούδι ξεπερνούσε τα όρια της κοινότητας και τραγουδιόταν και σε άλλες περιοχές, τότε μπορούσαν να προκύψουν παραλλαγές, δηλαδή τραγούδια με μικρές διαφοροποιήσεις από το πρωτότυπο.

Τα δημοτικά τραγούδια έχουν μεγάλη ποικιλία θεμάτων. Ανάλογα με τα θέματά τους χωρίζονται σε τρεις βασικές κατηγορίες:

α) σε αυτά που αναφέρονται σε διάφορες εκδηλώσεις της ζωής (ερωτικά, νυφιάτικα, νανουρίσματα, παιδικά, της ξενιτιάς, μοιρολόγια, εργατικά κ.ά.),

β) στα ιστορικά, στα οποία ανήκουν όσα αναφέρονται σε ιστορικά γεγονότα ή σε συγκεκριμένη ιστορική περίοδο, όπως τα ακριτικά και τα κλέφτικα, και

γ) στις παραλογές, που είναι αφηγηματικά τραγούδια με θέμα δραματικές περιπέτειες της ζωής, αληθινές ή φανταστικές.